Жайдын башында багбанчылык иштер кызуу жүрөт. Көчөттөрдү да отургузуу, талдарды да кыркуу, огородду да казуу керек. Бирок, мындай жагымдуу түйшүк менен бирге, адатта, дачадагы типтүү кырдаал пайда болот: белдин катып калуусу, муундардын оорушу, ашыкча чарчоо.
Муну алдын алуу үчүн, макаланы окуп чыгыңыз. Жашылча бакчасында көп иштегенден кийин да белдин ден соолугун сактоого жардам бере турган 6 ыкманы чогулттук.
1. Алгач булчуңдарды жылытыңыз
Азыр дачада иш абдан көп экени түшүнүктүү – бирок, дагы эле, эрдик кылып баарын бир күндө бүтүрүү зарыл эмес. Диванда күз-кыш жаткандан кийин мындай адаттан тыш жүк тез эле белдин оорушун күчөтөт.
Ошондуктан, алгач спорт залда машыгуунун алдындагыдай булчуңдарды алдын ала даярдоо керек. Кадимки булчуңдарды жылытуу ылайыктуу - чоюлуулар, эңкейүүлөр, колу-буттар менен тегерете кыймылдар, тулкуну буроо.
Акырындык менен активдүүлүктү жогорулаткан жакшы болот. Эртең менен эрте күрөк менен иштештин кереги жок - жеңил жумуштан баштасаңыз болот. Мисалы, малина жана карагат бадалдарын тазалап, кыркыңыз.
2. Салмакты туура көтөрүү
Көчөт салынган үкөктү, картошка салынган капты же чакадагы сууну көтөрүү керек болсо, туура техниканы колдонуңуз. Оор атлетикадагы спортчулардын салмакты кантип көтөрөрүн эстөө жетиштүү – ал жерде алар белди эмес, буттун булчуңдарын колдонушат, алар жүктү көтөрүүдө алда канча күчтүү жана натыйжалуу.
Жөн гана тизеңизди бүгүңүз, отуруңуз, жүктү алыңыз, аны өзүңүзгө кысыңыз жана салмакты көтөрүп жатканда бутуңузду түздөңүз. Мындай ыкма көптөгөн белдин көйгөйлөрүнөн алыс болууга жардам берет.
Капыстан катуу кыймылдардан алыс болуу жана буралуусуз жана бурулбастан, бардыгын жай салмакта жасоо маанилүү. Мүмкүн болсо, оор нерсени бөлүктөргө бөлүп, бир нече жолу барып келген жакшы. Рюкзакка бир нерсени салып, артына илип койсо болот – ошентип жүк бирдей бөлүштүрүлөт.
3. Ылайыктуу абалды тандаңыз
Күндүн аягында жашылча бакчасын узак отоо чөптөрүн чапкандан кийин кээде белдин оорушун сезип, бел катып түз тура албай каласың. Бардыгына туура эмес абалда туруу күнөлүү - көптөгөн дачада иштегендер буттарын түз калтырып, аркасын тегерек кылып алып эңкейишет, жана бир нече саат бою ушинтип турушат. Эгер мындай "бүкүрөйгөн" абалда көпкө турсаңыз, булчуңдар бул абалды "эстеп калат" – кысылуу жана оору пайда болот.
Ошондуктан, арка абалын мүмкүн болушунча тегиз кармоо маанилүү. Мисалы, алгач алардын астына жумшак нерсени коюп, төрт буттап же тизеңизде иштесеңиз болот. Дагы бир вариант – атайын тизе төшөктөрүн сатып алуу же кичинекей отургучта отуруп иштөө.
4. Үшүп калуудан алыс болуңуз
Аба ырайы ар кандай болушу мүмкүн. Эртең менен күн көрүнүп турган, ошондуктан мен бакка жеңил кийинип чыгып алдым. Ал эми түштөн кийин шамал көтөрүлүп, активдүү иштегенден кийин нымдуу арканы шамал согуп салды. Натыйжада, булчуң талчаларынын сезгениши мүмкүн: миозит пайда болуп, белдин кескин оорушуна алып келет.
Бул учурда, аба ырайын дайыма көзөмөлдөп, туура кийимди тандоо керек-шамалдын же сууктун биринчи белгисинде жылуу нерсени кийип алуу керек. Ошондой эле белиңизди ороп алсаңыз болот – кийинчерээк кескин оору жана анын кесепеттери менен күрөшкөндөн көрө, бир аз тердеген жакшы.
5. Жумушту тынып жасоо
Өз күчүбүздү эсептеп, норманы билүү маанилүү – огороддогу солдор боюнча "жарышты" уюштуруп, күндүн аягында эртең менен да өтпөй турган бел оорусуна кабылгандан көрө, орточо иштеген жакшы.
Жумуш менен эс алууну кезектештирип турушуңуз керек – 30-45 мүнөт сайын 5-10 мүнөттүк тыныгуу жасаңыз. Күнү бою денеңиздин абалын өзгөртүү -отуруу, туруу же тизе бүгүү менен ар кандай иш – аракеттерди жасай алсаңыз жакшы. Бул омуртканы жана муундарды ашыкча жүктөгөн статикалык абалдардан алыс болууга жардам берет.
6. Туура матрасты тандаңыз
Адатта дачага эң эски жана керексиз нерселердин баары, анын ичинде басылып калган, бырышкан матрастарды алып барышат, кийин ага түнөшөт. Бирок, анын сапатына арканын ден соолугу көз каранды, жана бакчада оор күндөн кийин түн ичинде эс алууга мүмкүнчүлүк.
Матрасты тандоо боюнча бир аз кеңеш: ал катуу болушу керек – бул омуртканы табигый абалга келтирет. Ал эми ыңгайлуу уктоо үчүн үстүнө жумшак жууркан же матрастын төшөгүн койсоңуз болот.
Эгер белиңиз ооруп калса, эмне кылуу керек?
Мындай учурда, ар кандай ишти токтотуп, белиңизге жок дегенде 2-3 күн тыныгуу берүү маанилүү. Бул убакыттын ичинде огороддо коркунучтуу эч нерсе болуп кетпейт, ошентип жагымсыз оорлошуулардан качууга болот.
Ооруну басаңдатууга жана абалды калыбына келтирүүгө жардам берүү үчүн, ооруну басаңдатуучу жана ысытуучу маздарды колдонсо болот – мисалы, Капсикам®. Анын курамында атайын тандалган дозаларда 5 активдүү зат бар:
- нонивамид (калемпирдин ачуу затынын аналогу) ооруну басаңдатат жана теринин кан тамырларын кеңейтет, мындан мазды сыйпагандан кийин жылуулук сезими пайда болот;
- диметилсульфоксид сезгенүүгө каршы жана ооруну басаңдатуучу таасир көрсөтөт, ошондой эле препараттын калган компоненттерин тери аркылуу оорунун очогуна киргизүүгө көмөк көрсөтөт;
- бензилникотинат кан тамырларды кеңейтет жана кан айланууну жакшыртат, анын ичинде жабыркоонун очогунда;
- скипидар жана камфора кошумча кан айланууну күчөтөт, ооруну азайтат.
Капсикамдын® бир аз өлчөмүн (1-3 г) аппликатордун жардамы менен жука катмарда ооруксунган жерге күнүнө 2-3 жолу сыйпоо керек. Кийимди булгап алуудан коркпош керек – мазь тез сиңет жана кездемеде так калтырбайт.